Podatek od nieruchomości
Niezbędnym elementem każdej inwestycji jest prawidłowe rozplanowanie jej kosztów. W przypadku elektrowni, niezależnie od tego czy jest to elektrownia fotowoltaiczna czy farma wiatrowa, podatek od nieruchomości stanowi jeden z głównych elementów wyliczenia opłacalności inwestycji. Tym wpisem chciałbym rozpocząć cykl artykułów dotyczących tematyki opodatkowania elektrowni podatkiem od nieruchomości. Wydaje się, że najlepiej zacząć od początku – czyli od ustalenia momentu, w którym inwestycja powinna zostać objęta opodatkowaniem podatkiem od nieruchomości.
Dzierżawa gruntów i podatek rolny
Inwestycje w elektronie najczęściej posadowione są w miejscach, które wcześniej wykorzystywane były do działalności rolniczej. Deweloperzy projektów OZE często wydzierżawiają grunty od osób fizycznych i następnie przechodzą do realizacji inwestycji. Należy podkreślić, że podatnikiem podatku rolnego lub podatku od nieruchomości jest zawsze właściciel gruntu (czyli podmiot udostępniający grunt w dzierżawę). Nie przeszkadza to jednak, aby w umowie dzierżawy strony określiły, że należności z tytułu podatku będą zwracane właścicielowi gruntu.
Podatek rolny vs. Podatek od nieruchomości
Kluczowym zagadnieniem jest zatem określenie momentu, do którego dany grunt powinien być opodatkowany podatkiem rolnym oraz, od którego powinien zostać objęty opodatkowaniem podatkiem od nieruchomości. W myśl art. 1 ustawy o podatku rolnym opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Z przepisem tym koresponduje art. 2 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Stanowi on, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają użytki rolne lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Prawidłowe rozstrzygnięcie przedmiotowego zagadnienia wymaga więc w pierwszej kolejności wyjaśnienia normatywnego sformułowania „użytki rolne zajęte na wykonywanie innej działalności gospodarczej niż działalność rolnicza”.
Grunt zajęty na potrzeby działalności
Wydaje się, że sformułowanie „zajęte” należy rozumieć w ten sposób, że na użytku rolnym muszą być wykonywane rzeczywiste czynności składające się na prowadzenie działalności gospodarczej i musi się to odbywać w sposób trwały. Innymi słowy, wspomniane przepisy mogą być stosowane o tyle, o ile grunty faktycznie są wykorzystywane na prowadzenie działalności gospodarczej z wykluczeniem lub istotnym ograniczeniem działalności rolniczej. Samo posiadanie użytku rolnego przez przedsiębiorcę nie skutkuje jego opodatkowaniem podatkiem od nieruchomości. Dopiero jej zajęcie na prowadzenie działalności gospodarczej skutkuje opodatkowaniem podatkiem od nieruchomości.
Co na to sądy?
Najczęściej przywoływane orzeczenie, które bezpośrednio odnosi się do omawianej materii wydał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku (orzeczenie z dnia z dnia 14 czerwca 2017, sygn. akt I SA/Gd 213/17). W przywołanym orzeczeniu sąd orzekł następująco:
„Nawet gdyby grunt został nabyty przez przedsiębiorcę z przeznaczeniem na prowadzenie działalności gospodarczej, jednak jest gruntem sklasyfikowanym w ewidencji gruntów i budynków jako użytek rolny i nie jest on zajęty w rzeczywistości (fizycznie) na prowadzenie działalności gospodarczej, to nie podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. O „zajęciu” gruntu na prowadzenie działalności gospodarczej decyduje bowiem jego faktyczne zajęcie na prowadzenie tej działalności, a nie posiadanie gruntu przez przedsiębiorcę i fakt, że przedsiębiorca hipotetycznie mógłby na przedmiotowym gruncie prowadzić działalność gospodarczą zgodnie z zakresem swojej działalności lub też go sprzedać. Posiadanie gruntu przez przedsiębiorcę decyduje jedynie o jego związaniu z prowadzeniem działalności gospodarczej, co w przypadku gruntów rolnych jest niewystarczające do opodatkowania ich podatkiem od nieruchomości. Okoliczność, że przedsiębiorca mógłby na przedmiotowych gruntach wykonywać działalność gospodarczą, nie przesądza o ich zajęciu na prowadzenie działalności gospodarczej.”
Które zdarzenie decyduje o opodatkowaniu?
Podpisanie umowy dzierżawy uprawniającej do korzystania z gruntu nie oznacza jednocześnie, że grunt powinien zostać opodatkowany podatkiem od nieruchomości. Zajęcie gruntu na potrzeby działalności oznacza coś więcej. Jeżeli zatem na danym gruncie widoczne są efekty prowadzonej działalności gospodarczej, to niewątpliwie grunt ten jest zajęty na tę działalność i należy go opodatkować podatkiem od nieruchomości. Wydaje się więc, że zależnie od rozwoju danej inwestycji mogą to być czynności wskazujące na rozpoczęcie prowadzenie inwestycji, np. ogrodzenie gruntu, rozpoczęcie prac budowlanych, pozyskanie odpowiednich pozwoleń. Ze względu na to, że jednostki samorządowe uzyskają mogą liczyć na większe wpływy z tytułu podatku od nieruchomości, niż z tytułu podatku rolnego, jednostki te będą dążyć do tego aby opodatkowanie podatkiem od nieruchomości miało miejsce jak najwcześniej.